ABC bezrobotnego
INFORMACJA DLA OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH SIĘ W CELU REJESTRACJI JAKO OSOBA BEZROBOTNA
Osoba bezrobotna zgłasza się w celu dokonania rejestracji w urzędzie pracy właściwym, ze względu na stałe lub czasowe zameldowanie. Jeśli nie posiada żadnego zameldowania, zgłasza się do urzędu pracy, na którego obszarze przebywa
REJESTRACJA.
Dokumenty wymagane przy rejestracji:
- dowód osobisty lub inny dokument tożsamości wraz z potwierdzeniem zameldowania,
- świadectwo ukończenia ostatniej szkoły (uczelni) w oryginale,
- świadectwa pracy z całego okresu zatrudnienia zaświadczenia o okresach wykonywania innej pracy zarobkowej (umowa agencyjna, umowa zlecenie, umowa o dzieło), decyzje o wykreśleniu z ewidencji działalności gospodarczych; osoby, które dokonały wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, lecz nie upłynął jeszcze okres do dnia podjęcia działalności wymagane jest zaświadczenie o dokonaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej wraz z potwierdzeniem, od kiedy jest rozpoczęcie tej działalności gospodarczej; osoby, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej wymagany jest dokument o jej zawieszeniu wraz z potwierdzeniem, do kiedy jest zawieszona działalność gospodarcza oraz wszystkie inne dokumenty niezbędne do ustalenia ewentualnych uprawnień – oryginały,
- dokument stwierdzający przeciwwskazania do wykonywania określonych prac jeżeli osoba rejestrująca się taki dokument posiada,
- książeczka wojskowa lub zaświadczenie z WKU (dot. osób, które odbyły służbę wojskową),
- osoby niepełnosprawne winny dostarczyć do rejestracji oprócz ww. dokumentów również orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez uprawniony organ,
- świadectwa kwalifikacyjne lub zaświadczenia – kurs, szkolenia, uprawnienia zawodowe, prawo jazdy (oryginały).
UWAGA!
Urząd nie dokonuje rejestracji w przypadku nieprzedłożenia dokumentów, o których mowa w ww. punktach lub w przypadku odmowy złożenia podpisu w karcie rejestracyjnej przez osobę rejestrującą się.
W celu ustalenia prawa do zasiłku dla bezrobotnych należy przedstawić:
- w przypadku osób, które prowadziły własne działalności gospodarcze konieczne jest dostarczenie zaświadczenia ZUS o okresach opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy z podstawą wymiaru,
- osoby, które pracowały w niepełnym wymiarze czasu pracy np.: ¾ czy ½ etatu lub na umowę zlecenie muszą dostarczyć za każdy przepracowany miesiąc zaświadczenie z zakładu pracy o wysokości zarobków i o odprowadzanych składkach na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy (dot. okresów po 1 stycznia 1997r.),
- osoby, które pobierały świadczenia ZUS (zasiłek chorobowy, zasiłek rehabilitacyjny, zasiłek macierzyński lub zasiłek wysokości zasiłku macierzyńskiego) po ustaniu zatrudnienia, muszą dostarczyć zaświadczenie z ZUS o okresie pobierania tego świadczenia z podstawą wymiaru lub zaświadczenie o okresie pobierania renty,
- osoby, które pracowały na podstawie umowy uaktywniającej są zobowiązani do przedstawienia zaświadczenia z ZUS-u o okresie ubezpieczenia i odprowadzonych składkach, oraz umowy uaktywniającej zawartej z rodzicami,
- osoby, które wykonywały pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności zobowiązane są dostarczyć zaświadczenie o podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i FP,
- osoby, które miały przyznane z opieki społecznej świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy muszą dostarczyć zaświadczenie od kiedy do kiedy świadczenie było przyznane i z jakiego powodu ustało.
STATUS OSOBY BEZROBOTNEJ
Status osoby bezrobotnej może otrzymać osoba, która:
- nie jest zatrudniona, tzn. nie wykonuje pracy na postawie stosunku pracy, stosunku służbowego,
- nie wykonuje innej pracy zarobkowej (nie wykonuje pracy lub nie świadczy usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy o dzieło, umowy zlecenie).
- jest zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy (w przypadku osób niepełnosprawnych w połowie tego wymiaru),
- ukończyła 18 lat i nie uczy się w systemie dziennym,
- nie ukończyła 60 lat kobieta lub 65 lat mężczyzna.
- nie nabyła prawa do emerytury, renty inwalidzkiej, renty socjalnej, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia,
- nie pobiera świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego oraz zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego,
- nie pobiera zasiłku stałego na podstawie przepisów o pomocy społecznej,
- nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym / zależnym nieruchomości rolnej lub gospodarstwa rolnego o powierzchni powyżej 2 ha przeliczeniowych,
- nie złożyła wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej i nie posiada wpisu do ewidencji działalności gospodarczej albo po złożeniu wniosku o wpis:
- zgłosiła do ewidencji działalności gospodarczej wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej i okres zawieszenia jeszcze nie upłynął albo
- nie upłynął jeszcze okres do określonego we wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, dnia podjęcia działalności gospodarczej,
- nie podlega na podstawie odrębnych przepisów obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników,
- nie jest tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności z wyjątkiem kary pozbawienia wolności odbywanej poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego,
- nie uzyskuje miesięcznie z innego tytułu niż zatrudnienie, inna praca zarobkowa, działalność gospodarcza przychodu podlegającego opodatkowaniu na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek od środków zgromadzonych na rachunkach bankowych,
- nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego, oraz nie pobiera świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych
na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania,
- wykonuje jako wolontariusz świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy jeżeli przedstawi urzędowi pracy porozumienie z korzystającym,
- odbywa praktyki absolwenckie i przedstawi urzędowi pracy umowę o praktykę absolwencką,
- zarejestrowała się we właściwym dla stałego lub czasowego miejsca zameldowania urzędzie pracy,
- nie pobiera na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów zasiłku dla opiekuna.
OBOWIĄZKI BEZROBOTNEGO
Osoba bezrobotna ma obowiązek:
- zgłaszania się do urzędu pracy w wyznaczonym terminie w celu przyjęcia propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy proponowanej przez urząd lub w innym celu wynikającym z ustawy i określonym przez urząd pracy, w tym potwierdzenia gotowości do podjęcia pracy,
- odbywanie praktyki absolwenckiej stanowi uzasadnioną przyczynę niezgłoszenia się w wyznaczonym terminie,
- powiadomić urząd pracy w ciągu 7 dni o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub o złożeniu wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, o upływie okresu zawieszenia działalności gospodarczej oraz o zaistnieniu innych okoliczności powodujących utratę statusu bezrobotnego albo utratę prawa do zasiłku,
- przyjmowania propozycji odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie,
- wyrazić zgodę na ustalenie profilu pomocy
- poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie,
- składać lub przesyłać pisemne oświadczenie o przychodach pod rygorem odpowiedzialności karnej oraz innych dokumentów niezbędnych do ustalenia uprawnień do świadczeń przewidzianych w ustawie w terminie 7 dni od dnia uzyskania przychodów,
- przedstawiania zaświadczenia o niezdolności do pracy wskutek choroby lub opieki nad chorym członkiem rodziny na druku ZUS ZLA,
- zawiadomić urząd pracy o niezdolności do pracy w terminie 2 dni od dnia wystawienia zaświadczenia lekarskiego na druku ZUS ZLA i dostarczyć je w terminie 7 dni od dnia jego wystawienia,
- zawiadomić urząd pracy, w którym jest zarejestrowana w terminie 7 dni o wszystkich zmianach danych zawartych w karcie rejestracyjnej w tym po upływie okresu zameldowania na pobyt czasowy dostarczyć aktualne zaświadczenie potwierdzające zameldowanie na terenie działania Urzędu Pracy w Białogardzie,
- zawiadomić urząd pracy o zmianie miejsca zamieszkania i stawić się w urzędzie pracy właściwym dla nowego miejsca zamieszkania w ciągu 14 dni od dnia zmiany miejsca zameldowania,
- zwrócić nienależnie pobrane świadczenie pieniężne, w ciągu 14 dni od daty doręczenia decyzji w przedmiotowej sprawie w kwocie otrzymanego świadczenia wraz z przekazaną od tego świadczenia zaliczką na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne.
UPRAWNIENIA OSOBY BEZROBOTNEJ
Prawo do zasiłku dla bezrobotnych, przysługuje każdemu bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy od dnia zarejestrowania się jeżeli:
- nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac
interwencyjnych lub robót publicznych,
- w okresie 18 miesięcy bezpośrednio przed dniem rejestracji udokumentował łącznie co najmniej 365 dni:
- zatrudnienia lub wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę nakładczą lub świadczenia usług na podstawie umowy agencyjnej lub zlecenie, z co najmniej minimalnym wynagrodzeniem, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,
- świadczenia usług na podstawie umowy uaktywniającej, o której mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2013 r. poz. 1457);
- pobierania renty rodzinnej, w przypadku gdy nastąpił zbieg prawa do tej renty z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy i wybrano pobieranie renty rodzinnej;
- sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem przez osoby, o których mowa w art. 6a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442, z późn. zm.).
- opłacania składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej lub współpracy, jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota, co najmniej minimalnego wynagrodzenia,
- wykonywania pracy w okresie tymczasowego aresztowania, jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota, co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- został zwolniony po odbyciu zasadniczej służby wojskowej, jeśli jej okres odbywania wynosił 240 dni,
- opłacał składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego,
- był zatrudniony za granicą i przybył do Rzeczpospolitej Polskiej, jako repatriant.
Po spełnieniu ustawowych przesłanek osoba bezrobotna może:
- skorzystać z form wsparcia oferowanych przez urząd,
- uzyskać dodatek aktywizacyjny w sytuacji, gdy pobiera zasiłek dla bezrobotnych i podejmie zatrudnienie lub inną pracę zarobkową w wyniku skierowania lub z własnej inicjatywy,
- korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
ZASIŁEK DLA BEZROBOTNYCH
Na obszarze działania Urzędu Pracy w Białogardzie okres pobierania zasiłku wynosi 12 miesięcy od dnia zarejestrowania się.
Zasiłek dla bezrobotnych przysługuje za każdy dzień kalendarzowy po upływie:
- 90 dni od dnia rejestracji się, gdy w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w urzędzie pracy bezrobotny rozwiązał stosunek pracy (służbowy) za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron lub zarejestrował się w okresie zgłoszonego do ewidencji działalności gospodarczej, zawieszenia wykonywania działalności,
- 180 dni od dnia rejestracji, jeżeli w okresie 6-ciu miesięcy poprzedzających rejestrację w urzędzie pracy spowodował rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy (służbowego) bez wypowiedzenia,
- 180 dni od dnia rejestracji, jeżeli w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy zawarty na podstawie skierowania przez urząd pracy do pracodawcy otrzymującego w ramach tego skierowania grant, świadczenie aktywizacyjne albo dofinansowanie wynagrodzenia, przed upływem okresów określonych odpowiednio w art. 60a ust. 4, art. 60b ust. 2 oraz art. 60d ust. 2.
- okresu, za który bezrobotny otrzymał ekwiwalent, odprawę lub odszkodowanie
- po zakończeniu odbywania praktyki absolwenckiej i otrzymywania z tego tytułu miesięcznie świadczenia pieniężnego w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który:
- odbywa płatną praktykę absolwencką i otrzymuje z tego tytułu miesięcznie świadczenie pieniężne w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- w okresie nie dłuższym niż 10 dni przebywa za granicą lub pozostaje w innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia.
Roszczenia do należnych a niepobranych kwot zasiłków dla bezrobotnych oraz innych świadczeń finansowanych z Funduszu Pracy ulegają przedawnienia z upływem 6 miesięcy od dnia postawienia ich do dyspozycji.
Bezrobotnemu uprawnionemu w tym samym okresie do stypendium oraz zasiłku przysługuje prawo wyboru świadczenia.
UWAGA!
Okres pobierania zasiłku ulega skróceniu o okres zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych, robót publicznych oraz o okres odbywania stażu, szkolenia lub przygotowania zawodowego dorosłych przypadających na okres, w którym przysługiwałby zasiłek, oraz o okresy nie przysługiwania zasiłku, o których mowa w art. 75 ust. 1-3.
ILE WYNOSI ZASIŁEK?
Wysokość zasiłku wynosi:
- do 5 lat stażu pracy przysługuje zasiłek w wysokości 80% zasiłku podstawowego,
- od 5 do 20 lat stażu pracy przysługuje 100% zasiłku podstawowego,
- co najmniej 20 lat stażu pracy przysługuje 120% zasiłku podstawowego.
Zasiłek dla bezrobotnych podlega waloryzacji z dniem 1 czerwca i jest wypłacany w okresach miesięcznych z dołu. Zasiłek za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę przysługującego zasiłku przez 30 i mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych przypadających w okresie, za który przysługuje zasiłek.
UTRATA PRAWA DO ZASIŁKU
Utrata prawa do zasiłku następuje, gdy:
- upłynie okres, na który został on przyznany,
- osoba bezrobotna odmówi bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie, po skierowaniu nie podejmie szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, stażu, wykonywania prac społecznie użytecznych lub innej formy pomocy określonej w ustawie,
- osoba bezrobotna nie stawi się w terminie wyznaczonym przez Urząd Pracy i nie powiadomi w ciągu 7 dni od tej daty o uzasadnionej przyczynie tego niestawienia.
WAŻNE
- Bezrobotny, który utracił status bezrobotnego na okres krótszy niż 365 dni z powodu podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, pozarolniczej działalności, uzyskania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, odbywa szkolenia lub stażu organizowanego przez inny podmiot niż powiatowy urząd pracy i ponownie zarejestruje się po okazaniu odpowiedniego dokumentu (świadectwa pracy, zaświadczenia) w okresie 14 dni od dnia ustania zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestania prowadzenia pozarolniczej działalności, uzyskania przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę miesięcznie, zakończenia szkolenia lub stażu organizowanego przez inny podmiot niż powiatowy urząd pracy, posiada prawo do zasiłku na czas określony o okres pobierania zasiłku przed utratą statusu bezrobotnego oraz o okresy, o których mowa w art. 73 ust. 4.
UTRATA STATUSU OSOBY BEZROBOTNEJ
Utrata statusu osoby bezrobotnej następuje w przypadku:
- niestawienia się w terminie wyznaczonym przez Urząd Pracy i nie powiadomienia w ciągu 7 dni od tej daty o uzasadnionej przyczynie tego niestawienia, pozbawienie statusu następuje od dnia odmowy na okres: 120 dni w przypadku pierwszego niestawiennictwa, 180 dni w przypadku drugiego niestawiennictwa, 270 dni w przypadku trzeciego i każdego kolejnego niestawienia się w wyznaczonym terminie,
- nieuzasadnionej odmowy przyjęcia propozycji pracy lub innej formy pomocy określonej w ustawie lub poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie, odmówił bez uzasadnionej przyczyny udziału w działaniach w ramach Programu Aktywizacja i Integracja, o którym mowa w art. 62a, realizowanych przez powiatowy urząd pracy, inne podmioty na jego zlecenie lub przez ośrodek pomocy społecznej pozbawienie statusu następuje od dnia odmowy na okres: 120 dni w przypadku pierwszej odmowy, 180 dni w przypadku drugiej odmowy, 270 dni w przypadku trzeciej i każdego i każdej kolejnej odmowy,
- przerwania z własnej winy lub nie podjęcia po skierowaniu szkolenia, stażu lub wykonywania prac społecznie użytecznych lub innej formy pomocy określonej w ustawie, pozbawienie statusu bezrobotnego następuje odpowiednio od dnia przerwania albo od następnego dnia po dniu skierowania na okres wskazany w pkt powyżej,
- przerwania z własnej winy programu przygotowania zawodowego dorosłych, nie przystąpienia do egzaminu kwalifikacyjnego, czeladniczego lub sprawdzającego,
- niestawienia się w urzędzie pracy właściwym dla nowego miejsca zamieszkania w terminie 14 dni od dnia zmiany miejsca zameldowania,
- nabycia prawa do emerytury lub renty inwalidzkiej, renty szkoleniowej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę albo nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego,
- uzyskania przychodu z tytułu innego niż praca, który przekracza połowę minimalnego wynagrodzenia,
- tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności,
- otrzymania zasiłku stałego, świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu maksymalnego okresu jego pobierania,
- podjęcia zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej,
- otrzymania pożyczki lub jednorazowo środków z PFRON lub instytucji z udziałem środków publicznych na podjęcie działalności gospodarczej,
- otrzymania jednorazowo środków na podjęcie działalności gospodarczej,
- rozpoczęcia realizacji indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego w rozumieniu przepisów o zatrudnieniu socjalnym lub podpisania kontraktu socjalnego,
- niezdolności do pracy wskutek choroby lub przebywania w zamkniętym ośrodku odwykowym przez nieprzerwany
okres 90 dni, nieprzedstawienia zaświadczenia o niezdolności do pracy wskutek choroby na druku ZUS ZLA,
złożenia wniosku o pozbawienie statusu.
N
